Οι Ευρωπαίοι για αιώνες ταξίδευαν για την Αμερική και ειδικά για τις ΗΠΑ, απ’ όπου προέρχεται και το προπαγανδιστικό σκίτσο εναντίον με τον «Θείο Σαμ» να κλείνει την μύτη του από τους…«βρωμομετανάστες»!
Ωστόσο οι καιροί έχουν άλλάξει.
Στην Ευρώπη γκρινιάζουμε για τις τεράστιες μεταναστευτικές ροές, αλλά στα εθνικά πλέον κράτη της Ευρώπης, υπάρχει ακόμα μεγάλη κινητικότητα, τόσο εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και εκτός.
Ο βασικότερος λόγος συνήθως δεν είναι οικονομικός, αλλά πολιτιστικός, ενώ σημαντικό λόγο παίζει και η γεωγραφική εγγύητητα.
Δείτε τον παρακάτω χάρτη του Jakub Marian.
Η Γερμανία δέχεται την πλειοψηφία των μεταναστών των χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου, δηλαδή Ιταλίας, Ελλάδα και Τουρκίας (γεωγραφικά τουλάχιστον, ένα μέρος της ανήκει στην Νότια Ευρώπη), και της Κεντρικής (και Κεντρο-Ανατολικής) Ευρώπης, δηλαδή Πολωνίας, Τσεχίας (εξαίρεση η Σλοβακία της οποίας οι κάτοικοι πάνε στην γειτονική και “αδερφή” Τσεχία, με την οποία ήταν ένα κράτος για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα απ’ ότι ήταν ξεχωριστά κράτη), Σλοβενίας, Ουγγαρίας, και φυσικά Αυστρίας, για την οποία ωστόσο ισχύει ο πάραγοντας της πολιτισμικής και γλωσσικής ομοιότητας.
Εκτός Αυστρίας φυσικά, ο λόγος της επιλογής της Γερμανίας είναι οικονομικός. Οι Γερμανοί παρεμπιπτόντως, επιλέγουν τις ΗΠΑ, και είναι οι μοναδικοί στην Ευρώπη!
Ωστόσο, ως κύριο παράγοντα επιλογής της χώρας προορισμού την πολιτιστική και γλωσσική ομοιότητα, έχουμε στις περισσότερες χωρίς τις οποίες ας τις χωρίσουμε σε δύο βασικότερες περιοχές:
Πρώτον στη Σκανδιναβία, όπου υπάρχει ανταλλαγή πληθυσμών. Οι Ισλανδοί πηγαίνουν στην Δανία, οι Δανοί μαζί με τους Φινλανδούς και τους Νορβηγούς στην Σουηδία, ενώ οι ίδιοι οι Σουηδοί πηγαίνουν στην Νορβηγία.
Δεύτερον, οι κάτοικοι των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, Ουκρανία, Λευκορωσία και Μολδαβία, και της Βαλτικής, Εσθονία, Λετονία (και εξαίρεση η Λιθουανία , της οποίας οι κάτοικοι έχουν πλημμυρίσει την Αγγλία), επιλέγουν την Ρωσία. Ο λόγος είναι και πάλι οι γλωσσική και πολιτιστική ομοιότητα, αλλά αυτήν τη φορά λίγο διαφορετικό.
Οι παραπάνω χώρες έχουν συμπαγείς ρωσικούς πληθυσμούς που πλησιάζει το μισό του συνόλου! Οι πληθυσμοί αυτοί μετέβησαν στα εδάφη κατά την διάρκεια των τελευταίων αιώνων, όταν οι χώρες αυτές ήταν μέρη της Ρωσικής Αυτοκρατορίας αρχικά, και μετέπειτα της Σοβιετικής Ένωσης.
Όταν δηλαδή οι τοπικοί πληθυσμοί ήταν “δευτερεύοντες”.
Τώρα λοιπόν που τα κράτη είναι εθνικά, οι Ουκρανοί, Μολδαβοί, Εσθονοί, Λευκορώσοι, Λετονοί, δεν είναι καθόλου φιλικοί απέναντι σε όποιον έχει τα ρώσικα για μητρική του γλώσσα, κάτι που δίνει επιπλέον κίνητρο μετανάστευσης στην “Μητέρα Ρωσία”.
Στο μεταξύ την Ουκρανία επιλέγουν οι μετανάστες από Ρωσία.
Οι Κύπριοι και οι Ιρλανδοί εκμετελεύονται το γεγονός ότι οι χώρες τους ήταν για πολλά χρονιά “βρετανικό έδαφος” και πηγαίνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ οι ίδιοι οι Βρετανοί αλλά και οι Μαλτέζοι, μεταναστεύουν προς Αυστραλία, η οποία είναι εξέχον μέλος της Βρετανικής Κοινοπολιτείας.
Νοτιο-Δυτικά τώρα, βλέπουμε Ισπανοί και Γάλλοι να μεταναστεύουν οι μεν στους δε και αντιστρόφως.
Στην Γαλλία μεταναστεύουν οι γειτονικοί Βέλγοι και Πορτογάλοι, στην Ισπανία οι κάτοικοι της Ανδόρας, ενώ στο Βέλγιο οι Ολλανδοί.
Την Ιταλία επιλέγουν οι Ρουμάνοι λόγω γλώσσας και οι Αλβανοί λόγω εγγύτητας, όπως και οι Ελβετοί (φανταζόμαστε λόγω ήλιου!).
Τέλος, στα Βαλκάνια βλέπουμε να συνεχίζονται οι ανταλλαγές πληθυσμών. Στα Σκόπια και κυρίως στην Βουλγαρία, υπάρχουν τουρκόφωνοι πληθυσμοί που μετακινούνται προς την Τουρκία, ενώ -λογικά- οι Σέρβοι της Κροατίας και του Μαυροβουνίου (οι οποίοι προσπαθούν να αποκτήσουν ξεχωριστή -από τους Σερβους- εθνική ταυτότητα) πηγαίνουν στην Σερβία.
Αντιστοίχως οι Κροάτες της Βοσνίας, μεταναστεύουν στην Κροατία, βλέποντας ότι πλέον το κράτος τους έχει πλήρως διχοτομηθεί σε Σερβικό και σε Μουσουλμανικό.
Οι Σέρβοι (ή ίσως οι αλβανόφωνοι Κοσσοβάροι) επιλέγουν ως νούμερο ένα προορισμό μετανάστευσης την Αυστρία.
Η πολιτιστική ένωση λοιπόν και η γεωγραφική εγύτητα είναι οι βασικότεροι παράγοντες επιλογής της χώρας προορισμού λοιπόν των Ευρωπαΐων μεταναστών, και ύστερα ο οικονομικός.
Ελπίζω να σε βοηθήσαμε λίγο στην κατανόηση των ενδοευρωπαϊκών μεταναστευτικών ροών.
Αν έχεις κάτι να προσθέσεις ή θωρείς ότι κάναμε κάπου λάθος, γράψε μας στα σχόλια.